Obwód RTC / CMOS

W życiu każdego z nas może zdarzyć się sytuacja, kiedy komputer przywita nas komunikatem CMOS Checksum Error, przeglądarka internetowa oznajmi, że wystąpił problem z certyfikatem na stronie, którą odwiedzamy od lat (a na drugim komputerze działa bez zarzutu).

W takiej sytuacji spójrzmy w prawy róg paska zadań na wskazania zegara systemowego. Bardzo prawdopodobne, że data i godzina nie są zgodne z rzeczywistością. Po ustawieniu właściwej daty, wszystko wróci do normy – do momentu wyłączenia komputera.

Powyższy stan spowodowany jest najczęściej wyczerpaniem baterii RTC. Co kryje się pod tymi trzema literami? Jest to skrót od Real Time Clock, czyli zegar czasu rzeczywistego. We współczesnym komputerze jest to blok funkcjonalny zintegrowany wewnątrz chipsetu (mostu), z własnym zasilaniem bateryjnym (rzeczona bateria RTC) i rezonatorem kwarcowym 32,768kHz. Moduł ten pracuje nieprzerwanie nawet po wyłączeniu komputera i odlicza czas.

Poniższe zdjęcie przedstawia most intel ICH, obok rezonator kwarcowy 32,768kHz i baterię. Na płycie znajdują się elementy towarzyszące (pojemności, rezystory, diody).

 

Poniżej przedstawiamy komunikaty dla poszczególnych przeglądarek jakie mogą się pojawić w przypadku nieprawidłowych ustawień daty i godziny. Kolejno: Google Chrome, Mozilla Firefox, Microsoft Edge, Opera.

 

Dodatkowo, bateria RTC podtrzymuje pamięć w małym obszarze pamięci RAM, gdzie poza datą i godziną, przechowywana jest konfiguracja komputera ustawiana w BIOS-ie (kolejność bootowania, tryb pracy kontrolera SATA, suma kontrolna, itd.). W sytuacji gdy bateria jest rozładowana, przy rozruchu komputera wyświetlany jest komunikat o błędzie sumy kontrolnej, a ustawienia BIOS-u wracają do domyślnych. Może to powodować błędy podczas uruchamiania, problemy z obsługą dysków, urządzeń zintegrowanych.

W omawianym zagadnieniu rozwiązaniem jest najczęściej wymiana baterii. Konieczny jest demontaż urządzenia dobór właściwej baterii, jej montaż, złożenie laptopa i dokonanie konfiguracji ustawień BIOS-u. Jako źródło zasilania występują trudne do odróżnienia baterie i akumulatory rozmaitych typów. Bardzo istotne jest dobranie właściwego zamiennika, aby sprzęt działał poprawnie i bezpiecznie. Niedopuszczalne jest zastąpienie akumulatora baterią!

Niekiedy jednak problem leży nie po stronie baterii, a samego obwodu. Może występować w nim zwarcie, upływność lub uszkodzenie obwodu generatora lub pamięci, drenujące baterię. Może być także uszkodzony rezonator kwarcowy, który pomimo poprawnego napięcia na baterii, nie pracuje.

Usterki obwodu RTC, chociaż nie najczęstsze, bywają bardzo dokuczliwe w skutkach. Jesteśmy jednak w stanie trafnie i szybko zdiagnozować przyczynę niedomagania sprzętu i usunąć problem. Dysponujemy bateriami, akumulatorami, sprzętem pomiarowym i dokumentacją, dzięki czemu potrafimy naprawić prawie każdy problem z zegarem czasu rzeczywistego i pamięcią CMOS. Technicy Serwisu Repaired mogą pochwalić się setkami naprawionych przypadków tego typu usterek.

Zapraszamy do naszej siedziby przy ul. Grójeckiej 132/1A w Warszawie. U nas diagnoza jest zawsze darmowa! Masz pytania – jesteśmy do dyspozycji pod nr tel. 507 255 608